排序算法:直接插入排序

一、前言

    直接插入排序(Insertion Sort)序是一种最简单的插入排序。为简化问题,我们下面只讨论升序排序。

二、算法思想

    插入排序:每一趟将一个待排序的记录,按照其关键字的大小插入到有序队列的合适位置里,知道全部插入完成。
    动态效果示意图:
    《排序算法:直接插入排序》
    以上的过程,其实就是典型的直接插入排序,每次将一个新数据插入到有序队列中的合适位置里

    很简单吧,接下来,我们要将这个算法转化为编程语言。
    假设有一组无序序列 R0, R1, … , RN-1。
    (1) 我们先将这个序列中下标为 0 的元素视为元素个数为 1 的有序序列。
    (2) 然后,我们要依次把 R1, R2, … , RN-1 插入到这个有序序列中。所以,我们需要一个外部循环,从下标 1 扫描到 N-1 。
    (3) 接下来描述插入过程。假设这是要将 Ri 插入到前面有序的序列中。由前面所述,我们可知,插入Ri时,前 i-1 个数肯定已经是有序了。
    所以我们需要将Ri 和R0 ~ Ri-1 进行比较,确定要插入的合适位置。这就需要一个内部循环,我们一般是从后往前比较,即从下标 i-1 开始向 0 进行扫描。

C++代码:

#include <iostream>
#include <vector>
using namespace std;

vector<int> insertSort(vector<int> list){
	vector<int> result;
	if (list.empty()){
		return result;
	}
	result = list;
	// 第1个数肯定是有序的,从第2个数开始遍历,依次插入有序序列
	for (int i = 1; i < result.size(); i++){
		// 取出第i个数,和前i-1个数比较后,插入合适位置
		int temp = result[i];
		// 因为前i-1个数都是从小到大的有序序列,所以只要当前比较的数(list[j])比temp大,就把这个数后移一位
		int j = i - 1;
		for (j; j >= 0 && result[j] > temp; j--){
			result[j + 1] = result[j];
		}
		result[j + 1] = temp;
	}
	return result;
}

void main(){
	int arr[] = { 6, 4, 8, 9, 2, 3, 1 };
	vector<int> test(arr, arr + sizeof(arr) / sizeof(arr[0]));
	cout << "排序前" << endl;
	for (int i = 0; i < test.size(); i++){
		cout << test[i] << " ";
	}
	cout << endl;
	vector<int> result;
	result = insertSort(test);
	cout << "排序后" << endl;
	for (int i = 0; i < result.size(); i++){
		cout << result[i] << " ";
	}
	cout << endl;
	system("pause");
}

运行结果:
《排序算法:直接插入排序》

python代码:

# -*- coding:utf-8 -*-

def insertSort(input_list):
    '''
    函数说明:插入排序(升序)
    Parameters:
        input_list - 待排序列表
    Returns:
        sorted_list - 升序排序好的列表
    '''
    if len(input_list) == 0:
        return []
    sorted_list = input_list

    for i in range(1, len(sorted_list)):
        temp = sorted_list[i]
        j = i - 1
        while j >= 0 and temp < sorted_list[j]:
            sorted_list[j + 1] = sorted_list[j]
            j -= 1
        sorted_list[j + 1] = temp
    return sorted_list


if __name__ == '__main__':
    input_list = [6, 4, 8, 9, 2, 3, 1]
    print('排序前:', input_list)
    sorted_list = insertSort(input_list)
    print('排序后:', sorted_list)

三、算法分析

1、直接插入排序的算法性能

《排序算法:直接插入排序》

2、时间复杂度

    当数据正序时,执行效率最好,每次插入都不用移动前面的元素,时间复杂度为O(N)
    当数据反序时,执行效率最差,每次插入都要前面的元素后移,时间复杂度为O(N^2)
    所以,数据越接近正序,直接插入排序的算法性能越好

3、空间复杂度

    由直接插入排序算法可知,我们在排序过程中,需要一个临时变量存储要插入的值,所以空间复杂度为 O(1)

4、算法稳定性

    直接插入排序的过程中,不需要改变相等数值元素的位置,所以它是稳定的算法。

四、优化

    因为在一个有序序列中查找一个插入位置,以保证有序序列的序列不变,所以可以使用二分查找,减少元素比较次数提高效率。
    二分查找是对于有序数组而言的,假设如果数组是升序排序的。那么,二分查找算法就是不断对数组进行对半分割,每次拿中间元素和目标数字进行比较,如果中间元素小于目标数字,则说明目标数字应该在右侧被分割的数组中,如果中间元素大于目标数字,则说明目标数字应该在左侧被分割的数组中。

C++代码:

#include <iostream>
#include <vector>

using namespace std;

// 给定一个有序的数组,查找第一个大于等于value的下标,不存在返回-1
int BinarySearch(vector<int> list, int n, int value){
	int left = 0;
	int right = n - 1;

	while (left <= right){
		int middle = left + ((right - left) >> 1);

		if (list[middle] >= value){
			right = middle - 1;
		}
		else{
			left = middle + 1;
		}
	}
	return (left < n) ? left : -1;
}
 
vector<int> BinaryInsertSort(vector<int> list){
	vector<int> result = list;
	for (int i = 1; i < result.size(); i++){
		int insert_index = BinarySearch(result, i, result[i]);
		if (insert_index != -1){
			int temp = result[i];
			int j = i - 1;
			while (j >= insert_index){
				result[j + 1] = result[j];
				j--;
			}
			result[j + 1] = temp;
		}
		printf("第 %d 趟: ", i);
		for (int i = 0; i < result.size(); i++){
			cout << result[i] << " ";
		}
		cout << endl;
	}
	return result;
}

void main(){
	int arr[] = { 6, 4, 8, 9, 2, 3, 1 };
	vector<int> test(arr, arr + sizeof(arr) / sizeof(arr[0]));
	cout << "排序前" << endl;
	for (int i = 0; i < test.size(); i++){
		cout << test[i] << " ";
	}
	cout << endl;
	vector<int> result;
	result = BinaryInsertSort(test);
	cout << "排序后" << endl;
	for (int i = 0; i < result.size(); i++){
		cout << result[i] << " ";
	}
	cout << endl;
	system("pause");
}

python代码:

# -*- coding:utf-8 -*-

def BinarySearch(input_list, end, value):
    left = 0
    right = end - 1
    while left <= right:
        middle = left + (right - left) // 2
        if input_list[middle] >= value:
            right = middle - 1
        else:
            left = middle + 1

    return left if left < end else -1


def BinaryInsertSort(input_list):
    '''
    函数说明:二分插入排序(升序)
    Parameters:
        input_list - 待排序列表
    Returns:
        sorted_list - 升序排序好的列表
    '''
    if len(input_list) == 0:
        return []
    result = input_list
    for i in range(1, len(input_list)):
        j = i - 1
        temp = result[i]
        insert_index = BinarySearch(result, i, result[i])
        if insert_index != -1:
            while j >= insert_index:
                result[j + 1] = result[j]
                j -= 1
            result[j + 1] = temp
    return result


if __name__ == '__main__':
    input_list = [6, 4, 8, 9, 2, 3, 4, 1]
    print('排序前:', input_list)
    sorted_list = BinaryInsertSort(input_list)
    print('排序后:', sorted_list)

本文转载自:https://cuijiahua.com/blog/2017/12/algorithm_2.html

点赞