C语言-B树(B-树)的完整实现

B树的定义
B树是一种平衡的多路查找树。
一颗m阶B树,或为空树,或为满足下列特性的m叉树。
(1)树中每个结点最多含有m棵子树;
(2)若根结点不是叶子结点,则至少有两颗子树;
(3)除根之外的所有非终端结点至少有[m/2];
(4)每个非终端结点中包含信息:(n,A0,K1,A1,K2,A2,…,Kn,An)。其中
①Ki(1≤i≤n)为关键字,且关键字按升序排序。
②指针Ai(0≤i≤n)指向子树的根结点。
③关键字的个数n必须满足:[m/2]-1≤n≤m-1
(5)所有的叶子结点都出现在同一层次上,并且不带信息(可以看作是外部节点或查找失败的结点,实际上这些结点不存在,指向这些结点的指针为空)

编程环境与配置
IDE:Dev-C++ 5.11
编程语言:C

程序结构图
《C语言-B树(B-树)的完整实现》
B树的抽象数据类型定义

ADT BTree{
数据对象:D是具有相同特性的数据元素的集合
数据关系:R1={<ai-1,ai>|ai-1,ai∈D,i=2,...,n}
              R2={<ptr[i-1],ptr[i]>|i=1...,n}
  约定a1|key[1]为关键字数组头,an|key[p-<keynum]为关键字数组尾
  约定ptr[i]为结点的第i个子树
基本操作:
InitBTree(t)
初始条件:B树已定义
操作结果:初始化B树
SearchBTNode(BTNode *p,KeyType k)
初始条件:结点p已存在
操作结果:在结点p中查找关键字k的插入位置i 
Result SearchBTree(BTree t,KeyType k)
初始条件:B树已存在
操作结果:在B树查找关键字k的插入位置,返回查找结果
InsertBTNode(BTNode *&p,int i,KeyType k,BTNode *q)
初始条件:结点p和结点q已存在,0<i<p->keynum
操作结果:将关键字k和结点q分别插入到p->key[i+1]和p->ptr[i+1]中
SplitBTNode(BTNode *&p,BTNode *&q)
初始条件:结点p和结点q已存在
操作结果:将结点p分裂成两个结点,前一半保留,后一半移入结点q
NewRoot(BTNode *&t,KeyType k,BTNode *p,BTNode *q)
初始条件:结点t,p,q已存在
操作结果:生成新的根结点t,原p和q为子树指针
InsertBTree(BTree &t,int i,KeyType k,BTNode *p)
初始条件:结点p和结点t已存在,0<i<p->keynum
操作结果:在B树t中插入关键字k
Remove(BTNode *p,int i)
初始条件:结点p已存在,0<i<p->keynum
操作结果:p结点删除key[i]和它的孩子指针ptr[i]
Substitution(BTNode *p,int i)
初始条件:结点p已存在,0<i<p->keynum
操作结果:查找替代值
MoveRight(BTNode *p,int i)
初始条件:结点p已存在,0<i<p->keynum
操作结果:结点调整右移操作
MoveLeft(BTNode *p,int i)
初始条件:结点p已存在,0<i<p->keynum
操作结果:结点调整左移操作
Combine(BTNode *p,int i)
初始条件:结点p已存在,0<i<p->keynum
操作结果:结点调整合并操作
AdjustBTree(BTNode *p,int i)
初始条件:结点p已存在,0<i<p->keynum
操作结果:B树调整操作
BTNodeDelete(BTNode *p,KeyType k)
初始条件:结点p已存在
操作结果:在结点p中删除关键字k
BTreeDelete(BTree &t,KeyType k)
初始条件:B树t已存在
操作结果:在B树t中删除关键字k
DestroyBTree(BTree &t)
初始条件:B树t已存在
操作结果:递归释放B树
PrintBTree(BTree t)
初始条件:B树t已存在
操作结果:遍历打印B树
}ADT BTree

头文件
定义了需要用到的数据类型,结构体类型,以及所有函数接口;

//==========ADT BTree的表示与实现==========
#ifndef _BTREE_H
#define _BTREE_H
#define MAXM 10 //定义B树的最大的阶数

const int m=4;                      //设定B树的阶数 
const int Max=m-1;                  //结点的最大关键字数量 
const int Min=(m-1)/2;              //结点的最小关键字数量 
typedef int KeyType;                //KeyType为关键字类型

//===============B树存储结构==============
typedef struct node{                //B树和B树结点类型 
    int keynum;                 //结点关键字个数
    KeyType key[MAXM];              //关键字数组,key[0]不使用 
    struct node *parent;            //双亲结点指针
    struct node *ptr[MAXM];         //孩子结点指针数组 
}BTNode,*BTree;

typedef struct{                     //B树查找结果类型 
    BTNode *pt;                 //指向找到的结点
    int i;                          //在结点中的关键字位置; 
    int tag;                        //查找成功与否标志
}Result;

typedef struct LNode{               //链表和链表结点类型 
    BTree data;                     //数据域
    struct LNode *next;             //指针域
}LNode, *LinkList;

typedef enum status{               //枚举类型(依次递增) 
    TRUE,
    FALSE,
    OK,
    ERROR,
    OVERFLOW,
    EMPTY
}Status;

//============基本操作的函数原型声明=============
Status InitBTree(BTree &t);
//初始化B树 
int SearchBTNode(BTNode *p,KeyType k);                          
//在结点p中查找关键字k的插入位置i
Result SearchBTree(BTree t,KeyType k);                          
/*在树t上查找关键字k,返回结果(pt,i,tag)。若查找成功,则特征值 tag=1,关键字k是指针pt所指结点中第i个关键字;否则特征值tag=0, 关键字k的插入位置为pt结点的第i个*/
void InsertBTNode(BTNode *&p,int i,KeyType k,BTNode *q);        
//将关键字k和结点q分别插入到p->key[i+1]和p->ptr[i+1]中
void SplitBTNode(BTNode *&p,BTNode *&q);                        
//将结点p分裂成两个结点,前一半保留,后一半移入结点q
void NewRoot(BTNode *&t,KeyType k,BTNode *p,BTNode *q);         
//生成新的根结点t,原结点p和结点q为子树指针
void InsertBTree(BTree &t,int i,KeyType k,BTNode *p);           
/*在树t上结点q的key[i]与key[i+1]之间插入关键字k。若引起 结点过大,则沿双亲链进行必要的结点分裂调整,使t仍是B树*/
void Remove(BTNode *p,int i);                                   
//从p结点删除key[i]和它的孩子指针ptr[i]
void Substitution(BTNode *p,int i);                             
//查找被删关键字p->key[i](在非叶子结点中)的替代叶子结点(右子树中值最小的关键字) 
void MoveRight(BTNode *p,int i);                               
/*将双亲结点p中的最后一个关键字移入右结点q中 将左结点aq中的最后一个关键字移入双亲结点p中*/
void MoveLeft(BTNode *p,int i);
/*将双亲结点p中的第一个关键字移入结点aq中, 将结点q中的第一个关键字移入双亲结点p中*/
void Combine(BTNode *p,int i);                                  
/*将双亲结点p、右结点q合并入左结点aq, 并调整双亲结点p中的剩余关键字的位置*/                                         
void AdjustBTree(BTNode *p,int i);                              
//删除结点p中的第i个关键字后,调整B树 
int FindBTNode(BTNode *p,KeyType k,int &i);                     
//反映是否在结点p中是否查找到关键字k 
int BTNodeDelete(BTNode *p,KeyType k);                          
//在结点p中查找并删除关键字k
void BTreeDelete(BTree &t,KeyType k);                           
//构建删除框架,执行删除操作 
void DestroyBTree(BTree &t);                                    
//递归释放B树
Status InitQueue(LinkList &L);                                  
//初始化队列 
LNode* CreateNode(BTree t);                                     
//新建一个结点 
Status Enqueue(LNode *p,BTree t);                               
//元素q入队列
Status Dequeue(LNode *p,BTNode *&q);                            
//出队列,并以q返回值
Status IfEmpty(LinkList L);                                     
//队列判空 
void DestroyQueue(LinkList L);                                  
//销毁队列 
Status Traverse(BTree t,LinkList L,int newline,int sum);        
//用队列遍历输出B树 
Status PrintBTree(BTree t);                                     
//输出B树 
void Test();                                                    
//测试B树功能函数 
#endif 

B树具体接口实现

2.4.1InitBTree函数
功能:初始化B树
代码实现:
Status InitBTree(BTree &t){
    t=NULL;
    return OK;
}
2.4.2SearchBTNode函数
功能:在结点p中查找关键字k的插入位置i
代码实现:
int SearchBTNode(BTNode *p,KeyType k){
    int i=0;
    for(i=0;i<p->keynum&&p->key[i+1]<=k;i++);
    return i;
}
2.4.3SearchBTree函数
功能:在树t中查找关键字k,返回查找结果类型
代码实现:
Result SearchBTree(BTree t,KeyType k){
    BTNode *p=t,*q=NULL;                            //初始化结点p和结点q,p指向待查结点,q指向p的双亲
    int found_tag=0;                                //设定查找成功与否标志 
    int i=0;                 
    Result r;                                       //设定返回的查找结果 

    while(p!=NULL&&found_tag==0){
        i=SearchBTNode(p,k);                        //在结点p中查找关键字k if(i>0&&p->key[i]==k) //找到待查关键字
            found_tag=1;                            //查找成功 
        else{                                       //查找失败 
            q=p;                            
            p=p->ptr[i];
        }
    }

    if(found_tag==1){                               //查找成功
        r.pt=p;
        r.i=i;
        r.tag=1;
    }
    else{                                           //查找失败
        r.pt=q;
        r.i=i;
        r.tag=0;
    }
    return r;                                       //返回关键字k的位置(或插入位置)
}
2.4.4InsertBTNode函数
功能:关键字k和结点q分别插入到p->key[i+1]和p->ptr[i+1]中
代码实现:
void InsertBTNode(BTNode *&p,int i,KeyType k,BTNode *q){
    int j;
    for(j=p->keynum;j>i;j--){                       //整体后移空出一个位置
        p->key[j+1]=p->key[j];
        p->ptr[j+1]=p->ptr[j];
    }
    p->key[i+1]=k;
    p->ptr[i+1]=q;
    if(q!=NULL) 
        q->parent=p;
    p->keynum++;
}
2.4.5SplitBTNode函数
功能:将结点p分裂成两个结点,前一半保留,后一半移入结点q
代码实现:
void SplitBTNode(BTNode *&p,BTNode *&q){
    int i;
    int s=(m+1)/2;
    q=(BTNode *)malloc(sizeof(BTNode));             //给结点q分配空间

    q->ptr[0]=p->ptr[s];                            //后一半移入结点q
    for(i=s+1;i<=m;i++){
        q->key[i-s]=p->key[i];
        q->ptr[i-s]=p->ptr[i];
    }
    q->keynum=p->keynum-s;                
    q->parent=p->parent;
    for(i=0;i<=p->keynum-s;i++)                         //修改双亲指针 
        if(q->ptr[i]!=NULL) 
            q->ptr[i]->parent=q;
    p->keynum=s-1;                              //结点p的前一半保留,修改结点p的keynum
}
2.4.6NewRoot函数
功能:生成新的根结点t,原p和q为子树指针
代码实现:
void NewRoot(BTNode *&t,KeyType k,BTNode *p,BTNode *q){
    t=(BTNode *)malloc(sizeof(BTNode));             //分配空间 
    t->keynum=1;
    t->ptr[0]=p;
    t->ptr[1]=q;
    t->key[1]=k;
    if(p!=NULL)                                     //调整结点p和q的双亲指针 
        p->parent=t;
    if(q!=NULL) 
        q->parent=t;
    t->parent=NULL;
}
2.4.7InsertBTree函数
功能:在树t中插入关键字k,返回插入结果
代码实现:
void InsertBTree(BTree &t,int i,KeyType k,BTNode *p){
    BTNode *q;
    int finish_tag,newroot_tag,s;                   //设定需要新结点标志和插入完成标志 
    KeyType x;
    if(p==NULL)                                     //t是空树
        NewRoot(t,k,NULL,NULL);                     //生成仅含关键字k的根结点t
    else{
        x=k;
        q=NULL;
        finish_tag=0;       
        newroot_tag=0;
        while(finish_tag==0&&newroot_tag==0){
            InsertBTNode(p,i,x,q);                  //将关键字x和结点q分别插入到p->key[i+1]和p->ptr[i+1]
            if (p->keynum<=Max) 
                finish_tag=1;                       //插入完成
            else{         
                s=(m+1)/2;
                SplitBTNode(p,q);                 //分裂结点 
                x=p->key[s];
                if(p->parent){                      //查找x的插入位置
                    p=p->parent;
                    i=SearchBTNode(p, x);
                }
                else                            //没找到x,需要新结点 
                    newroot_tag=1;
            }
        }
        if(newroot_tag==1)                      //根结点已分裂为结点p和q 
            NewRoot(t,x,p,q);                   //生成新根结点t,p和q为子树指针
    }
}
2.4.8Remove函数
功能:从p结点删除key[i]和它的孩子指针ptr[i]
代码实现:
void Remove(BTNode *p,int i){
    int j;
    for(j=i+1;j<=p->keynum;j++){                    //前移删除key[i]和ptr[i]
        p->key[j-1]=p->key[j];
        p->ptr[j-1]=p->ptr[j];
    }
    p->keynum--;
}
2.4.9Substitution函数
功能:寻找替代值(右子树中最小的关键字)
代码实现:
void Substitution(BTNode *p,int i){
    BTNode *q;
    for(q=p->ptr[i];q->ptr[0]!=NULL;q=q->ptr[0]);
    p->key[i]=q->key[1];                            //复制关键字值
}
2.4.10MoveRight函数
功能:双亲结点p中的最后一个关键字移入右结点q中
将左结点aq中的最后一个关键字移入双亲结点p中
代码实现:
void MoveRight(BTNode *p,int i){    
int j;
    BTNode *q=p->ptr[i];
    BTNode *aq=p->ptr[i-1];

    for(j=q->keynum;j>0;j--){                       //将右兄弟q中所有关键字向后移动一位
        q->key[j+1]=q->key[j];
        q->ptr[j+1]=q->ptr[j];
    }

    q->ptr[1]=q->ptr[0];                            //从双亲结点p移动关键字到右兄弟q中
    q->key[1]=p->key[i];
    q->keynum++;

    p->key[i]=aq->key[aq->keynum];                  //将左兄弟aq中最后一个关键字移动到双亲结点p中
    p->ptr[i]->ptr[0]=aq->ptr[aq->keynum];
    aq->keynum--;
}
2.4.11MoveLeft函数
功能:将双亲结点p中的第一个关键字移入左结点aq中,
将右结点q中的第一个关键字移入双亲结点p中
代码实现:
void MoveLeft(BTNode *p,int i){ 
    int j;
    BTNode *aq=p->ptr[i-1];
    BTNode *q=p->ptr[i];

    aq->keynum++;                                   //把双亲结点p中的关键字移动到左兄弟aq中
    aq->key[aq->keynum]=p->key[i]; 
    aq->ptr[aq->keynum]=p->ptr[i]->ptr[0];

    p->key[i]=q->key[1];                            //把右兄弟q中的关键字移动到双亲节点p中
    q->ptr[0]=q->ptr[1];
    q->keynum--;

    for(j=1;j<=aq->keynum;j++){                     //将右兄弟q中所有关键字向前移动一位
        aq->key[j]=aq->key[j+1];
        aq->ptr[j]=aq->ptr[j+1];
    }
}
2.4.12Combine函数
功能:双亲结点p、右结点q合并入左结点aq,
并调整双亲结点p中的剩余关键字的位置
代码实现:
void Combine(BTNode *p,int i){
    int j;
    BTNode *q=p->ptr[i];                            
    BTNode *aq=p->ptr[i-1];

    aq->keynum++;                                  //将双亲结点的关键字p->key[i]插入到左结点aq 
    aq->key[aq->keynum]=p->key[i];
    aq->ptr[aq->keynum]=q->ptr[0];

    for(j=1;j<=q->keynum;j++){                      //将右结点q中的所有关键字插入到左结点aq 
        aq->keynum++;
        aq->key[aq->keynum]=q->key[j];
        aq->ptr[aq->keynum]=q->ptr[j];
    }

    for(j=i;j<p->keynum;j++){                       //将双亲结点p中的p->key[i]后的所有关键字向前移动一位 
        p->key[j]=p->key[j+1];
        p->ptr[j]=p->ptr[j+1];
    }
    p->keynum--;                                    //修改双亲结点p的keynum值 
    free(q);                                        //释放空右结点q的空间
}
2.4.13AdjustBTree函数
功能:删除结点p中的第i个关键字后,调整B树
代码实现:
void AdjustBTree(BTNode *p,int i){
    if(i==0)                                        //删除的是最左边关键字
        if(p->ptr[1]->keynum>Min)                   //右结点可以借
            MoveLeft(p,1);
        else                                        //右兄弟不够借 
            Combine(p,1);
    else if(i==p->keynum)                           //删除的是最右边关键字
        if(p->ptr[i-1]->keynum>Min)                 //左结点可以借 
            MoveRight(p,i);
        else                                        //左结点不够借 
            Combine(p,i);
    else if(p->ptr[i-1]->keynum>Min)                //删除关键字在中部且左结点够借 
        MoveRight(p,i);
    else if(p->ptr[i+1]->keynum>Min)                //删除关键字在中部且右结点够借 
        MoveLeft(p,i+1);
    else                                            //删除关键字在中部且左右结点都不够借
        Combine(p,i);
}
2.4.14BTNodeDelete函数
功能:在结点p中查找并删除关键字k
代码实现:
int BTNodeDelete(BTNode *p,KeyType k){
    int i;
    int found_tag;                                  //查找标志 
    if(p==NULL)                                     
        return 0;
    else{
        found_tag=FindBTNode(p,k,i);                //返回查找结果 
        if(found_tag==1){                           //查找成功 
            if(p->ptr[i-1]!=NULL){                  //删除的是非叶子结点
                Substitution(p,i);                  //寻找相邻关键字(右子树中最小的关键字) 
                BTNodeDelete(p->ptr[i],p->key[i]);  //执行删除操作 
            }
            else
                Remove(p,i);                        //从结点p中位置i处删除关键字
        }
        else
            found_tag=BTNodeDelete(p->ptr[i],k);    //沿孩子结点递归查找并删除关键字k
        if(p->ptr[i]!=NULL)
            if(p->ptr[i]->keynum<Min)               //删除后关键字个数小于MIN
                AdjustBTree(p,i);                   //调整B树 
        return found_tag;
    }
}
2.4.15BTreeDelete函数
功能:构建删除框架,执行删除操作
代码实现:
void BTreeDelete(BTree &t,KeyType k){  
    BTNode *p;
    int a=BTNodeDelete(t,k);                        //删除关键字k 
    if(a==0)                                        //查找失败 
        printf(" 关键字%d不在B树中\n",k);
    else if(t->keynum==0){                          //调整 
        p=t;
        t=t->ptr[0];
        free(p);
    }
}
2.4.16DestroyBTree函数
功能:递归释放B树
代码实现:
void DestroyBTree(BTree &t){
    int i;  
    BTNode* p=t;  
    if(p!=NULL){                                    //B树不为空 
        for(i=0;i<=p->keynum;i++){                  //递归释放每一个结点 
            DestroyBTree(*&p->ptr[i]);  
        }  
        free(p);  
    }  
    t=NULL;  
}  
2.4.17InitQueue函数
功能:初始化队列
代码实现: 
Status InitQueue(LinkList &L){
    L=(LNode*)malloc(sizeof(LNode));                //分配结点空间 
    if(L==NULL)                                     //分配失败 
        return OVERFLOW;
     L->next=NULL;
     return OK;
}
2.4.18CreateNode函数
功能:新建一个结点
代码实现:
LNode* CreateNode(BTNode *p){
    LNode *q;
    q=(LNode*)malloc(sizeof(LNode));                //分配结点空间
    if(q!=NULL){                                    //分配成功 
        q->data=p;
        q->next=NULL;
    }
   return q;
}
2.4.19Enqueue函数
功能:元素q入队列
代码实现:
Status Enqueue(LNode *p,BTNode *q){ 
    if(p==NULL)                                     
        return ERROR;                               
    while(p->next!=NULL)                            //调至队列最后 
        p=p->next;
    p->next=CreateNode(q);                          //生成结点让q进入队列 
    return OK;
}
2.4.20Dequeue函数
功能:出队列,并以q返回值
代码实现: 
Status Dequeue(LNode *p,BTNode *&q){
    LNode *aq;
    if(p==NULL||p->next==NULL)                      //删除位置不合理 
        return ERROR; 
    aq=p->next;                                     //修改被删结点aq的指针域
    p->next=aq->next;                               
    q=aq->data;
    free(aq);                                       //释放结点aq
    return OK;
}
2.4.21IfEmpty函数
功能:队列判空 
代码实现:
Status IfEmpty(LinkList L){
    if(L==NULL)                                     //队列不存在 
        return ERROR;
    if(L->next==NULL)                               //队列为空 
        return TRUE;
    return FALSE;                                   //队列非空 
}
2.4.22DestroyQueue函数
功能:销毁队列
代码实现:
void DestroyQueue(LinkList L){
   LinkList p;
    if(L!=NULL){
        p=L;
        L=L->next;
        free(p);                                    //逐一释放 
        DestroyQueue(L);
    }
}
2.4.23Traverse函数
功能:用队列遍历输出B树
代码实现:
Status Traverse(BTree t,LinkList L,int newline,int sum){ 
    int i;
    BTree p;
    if(t!=NULL){
        printf(" [ ");
        Enqueue(L,t->ptr[0]);                       //入队 
        for(i=1;i<=t->keynum;i++){
            printf(" %d ",t->key[i]);
            Enqueue(L,t->ptr[i]);                   //子结点入队 
        }
        sum+=t->keynum+1;
        printf("]");
        if(newline==0){                             //需要另起一行 
            printf("\n");
            newline=sum-1;
            sum=0;
        }
        else
            newline--;
     }

     if(IfEmpty(L)==FALSE){                         //l不为空 
         Dequeue(L,p);                              //出队,以p返回 
         Traverse(p,L,newline,sum);                 //遍历出队结点 
     }
     return OK;
 }
2.4.24PrintBTree函数
功能:输出B树
代码实现:
Status PrintBTree(BTree t){
   LinkList L;
    if(t==NULL){
        printf(" B树为空树");
        return OK;
    }
    InitQueue(L);                                   //初始化队列 
    Traverse(t,L,0,0);                              //利用队列输出 
    DestroyQueue(L);                                //销毁队列 
    return OK;
}
2.4.25Test1函数
功能:测试B树功能
代码实现:
void Test1(){ 
    system("color 70");  
    BTNode *t=NULL;
    Result s;                                       //设定查找结果 
    int j,n=15;
    KeyType k;
    KeyType a[]={1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15};                           
    printf("创建一棵%d阶B树:\n",m);
    for(j=0;j<n;j++){                               //逐一插入元素 
        s=SearchBTree(t,a[j]);
        if(s.tag==0)
            InsertBTree(t,s.i,a[j],s.pt);
        printf(" 第%d步,插入元素%d:\n ",j+1,a[j]);
        PrintBTree(t);
    }

    printf("\n");
    printf("删除操作:\n");                          //删除操作 
    k=9;                                                        
    BTreeDelete(t,k);
    printf(" 删除%d:\n ",k);
    printf(" 删除后的B树: \n");
    PrintBTree(t);
    printf("\n");

    k=1;
    BTreeDelete(t,k);
    printf(" 删除%d:\n ",k);
    printf(" 删除后的B树: \n");
    PrintBTree(t);
    printf("\n");

    printf(" 递归释放B树\n");                       //递归释放B树
    DestroyBTree(t);                                 
    PrintBTree(t);
} 
2.4.26Test2函数
功能:测试B树功能
代码实现:
void Test2(){
    int i,k; 
    system("color 70");
    BTree t=NULL;  
    Result s;                                       //设定查找结果 
    while(1){
    printf("此时的B树:\n");
    PrintBTree(t); 
    printf("\n");
    printf("=============Operation Table=============\n");
    printf(" 1.Init 2.Insert 3.Delete \n");
    printf(" 4.Destroy 5.Exit \n");
    printf("=========================================\n");
    printf("Enter number to choose operation:_____\b\b\b");
    scanf("%d",&i);
    switch(i){
        case 1:{
            InitBTree(t);
            printf("InitBTree successfully.\n");
            break;
        }


        case 2:{
            printf("Enter number to InsertBTree:_____\b\b\b");
            scanf("%d",&k);
            s=SearchBTree(t,k);
            InsertBTree(t,s.i,k,s.pt);
            printf("InsertBTree successfully.\n");
            break;
        }
        case 3:{
            printf("Enter number to DeleteBTree:_____\b\b\b");
            scanf("%d",&k);
            BTreeDelete(t,k);
            printf("\n");
            printf("DeleteBTree successfully.\n");
            break;
        }
        case 4:{
            DestroyBTree(t);
            break;
            printf("DestroyBTree successfully.\n");
        }
        case 5:{
            exit(-1);               
            break;
        }
    }
 }
}

三.功能测试
插入功能测试/遍历功能测试
依次插入1-15进行测试输出,结果如下:
《C语言-B树(B-树)的完整实现》
由输出的B树可知,插入功能正常并且遍历功能正常
3.2删除功能测试
在之前插入1-15后进行删除关键字的功能测试,选取9和1依次进行删除测试,结果如下:
《C语言-B树(B-树)的完整实现》
根据B树的定义和该B树的输出,删除功能正常
3.3释放功能测试
在之前的基础上进行递归释放B树功能测试,结果如下:
《C语言-B树(B-树)的完整实现》
遍历输出的结果为B数为空树,说明释放功能正常
3.4其他功能测试
其他接口在以上功能中已经有所体现,均正常,不再一一调用测试。
四.思考与小结
错误总结
(1)在部分需要判空的地方没有判空
(2)递归实现的时候多次爆栈
(3)插入分裂的SplitBTNode函数一开始写的时候分裂成两个
(4)删除操作中的Combine函数的指针忘记调整
4.2部分优化
4.2.1输出优化
在一开始输出的时候选用的是括号输出法(测试功能选用的值略有不同),在直观上比较难的去分辨哪些是双亲结点的左右结点,因此在输出函数上进行了优化
《C语言-B树(B-树)的完整实现》
通过队列遍历,在每一次遍历的过程中能够,模拟层次遍历,在B树的结构上更加美观,而且更容易看清楚B树的结构
《C语言-B树(B-树)的完整实现》
4.2.2测试界面优化
在保持原本接口不变的情况下,写了Test2函数,自行创建和进行各种B树的操作.
《C语言-B树(B-树)的完整实现》

整个程序源代码
头文件

#ifndef _BTREE_H
#define _BTREE_H
#define MAXM 10 //定义B树的最大的阶数

const int m=4;                      //设定B树的阶数 
const int Max=m-1;                  //结点的最大关键字数量 
const int Min=(m-1)/2;              //结点的最小关键字数量 
typedef int KeyType;                //KeyType为关键字类型

typedef struct node{                //B树和B树结点类型 
    int keynum;                     //结点关键字个数
    KeyType key[MAXM];              //关键字数组,key[0]不使用 
    struct node *parent;            //双亲结点指针
    struct node *ptr[MAXM];         //孩子结点指针数组 
}BTNode,*BTree;

typedef struct{                     //B树查找结果类型 
    BTNode *pt;                     //指向找到的结点
    int i;                          //在结点中的关键字位置; 
    int tag;                        //查找成功与否标志
}Result;

typedef struct LNode{               //链表和链表结点类型 
    BTree data;                     //数据域
    struct LNode *next;             //指针域
}LNode, *LinkList;

typedef enum status{               //枚举类型(依次递增) 
    TRUE,
    FALSE,
    OK,
    ERROR,
    OVERFLOW,
    EMPTY
}Status;

Status InitBTree(BTree &t);                                     //初始化B树 
int SearchBTNode(BTNode *p,KeyType k);                          //在结点p中查找关键字k的插入位置i 
Result SearchBTree(BTree t,KeyType k);                          /*在树t上查找关键字k,返回结果(pt,i,tag)。若查找成功,则特征值 tag=1,关键字k是指针pt所指结点中第i个关键字;否则特征值tag=0, 关键字k的插入位置为pt结点的第i个*/
void InsertBTNode(BTNode *&p,int i,KeyType k,BTNode *q);        //将关键字k和结点q分别插入到p->key[i+1]和p->ptr[i+1]中
void SplitBTNode(BTNode *&p,BTNode *&q);                        //将结点p分裂成两个结点,前一半保留,后一半移入结点q
void NewRoot(BTNode *&t,KeyType k,BTNode *p,BTNode *q);         //生成新的根结点t,原结点p和结点q为子树指针
void InsertBTree(BTree &t,int i,KeyType k,BTNode *p);           /*在树t上结点q的key[i]与key[i+1]之间插入关键字k。若引起 结点过大,则沿双亲链进行必要的结点分裂调整,使t仍是B树*/
void Remove(BTNode *p,int i);                                   //从p结点删除key[i]和它的孩子指针ptr[i]
void Substitution(BTNode *p,int i);                             //查找被删关键字p->key[i](在非叶子结点中)的替代叶子结点(右子树中值最小的关键字) 
void MoveRight(BTNode *p,int i);                                /*将双亲结点p中的最后一个关键字移入右结点q中 将左结点aq中的最后一个关键字移入双亲结点p中*/ 
void MoveLeft(BTNode *p,int i);                                 /*将双亲结点p中的第一个关键字移入结点aq中, 将结点q中的第一个关键字移入双亲结点p中*/
void Combine(BTNode *p,int i);                                  /*将双亲结点p、右结点q合并入左结点aq, 并调整双亲结点p中的剩余关键字的位置*/                                                                 
void AdjustBTree(BTNode *p,int i);                              //删除结点p中的第i个关键字后,调整B树 
int FindBTNode(BTNode *p,KeyType k,int &i);                     //反映是否在结点p中是否查找到关键字k 
int BTNodeDelete(BTNode *p,KeyType k);                          //在结点p中查找并删除关键字k
void BTreeDelete(BTree &t,KeyType k);                           //构建删除框架,执行删除操作 
void DestroyBTree(BTree &t);                                    //递归释放B树
Status InitQueue(LinkList &L);                                  //初始化队列 
LNode* CreateNode(BTree t);                                     //新建一个结点 
Status Enqueue(LNode *p,BTree t);                               //元素q入队列
Status Dequeue(LNode *p,BTNode *&q);                            //出队列,并以q返回值
Status IfEmpty(LinkList L);                                     //队列判空 
void DestroyQueue(LinkList L);                                  //销毁队列 
Status Traverse(BTree t,LinkList L,int newline,int sum);        //用队列遍历输出B树 
Status PrintBTree(BTree t);                                     //输出B树 
void Test();                                                    //测试B树功能函数 
#endif 

BTree代码

#include"BTREE.h"
#include <stdio.h>
#include <malloc.h>
#include <stdlib.h> 

Status InitBTree(BTree &t){
//初始化B树 
    t=NULL;
    return OK;
}


int SearchBTNode(BTNode *p,KeyType k){
//在结点p中查找关键字k的插入位置i 
    int i=0;
    for(i=0;i<p->keynum&&p->key[i+1]<=k;i++);
    return i;
}


Result SearchBTree(BTree t,KeyType k){
/*在树t上查找关键字k,返回结果(pt,i,tag)。若查找成功,则特征值 tag=1,关键字k是指针pt所指结点中第i个关键字;否则特征值tag=0, 关键字k的插入位置为pt结点的第i个*/

    BTNode *p=t,*q=NULL;                            //初始化结点p和结点q,p指向待查结点,q指向p的双亲
    int found_tag=0;                                //设定查找成功与否标志 
    int i=0;                 
    Result r;                                       //设定返回的查找结果 

    while(p!=NULL&&found_tag==0){
        i=SearchBTNode(p,k);                        //在结点p中查找关键字k,使得p->key[i]<=k<p->key[i+1]
        if(i>0&&p->key[i]==k)                       //找到待查关键字
            found_tag=1;                            //查找成功 
        else{                                       //查找失败 
            q=p;                            
            p=p->ptr[i];
        }
    }

    if(found_tag==1){                               //查找成功
        r.pt=p;
        r.i=i;
        r.tag=1;
    }
    else{                                           //查找失败
        r.pt=q;
        r.i=i;
        r.tag=0;
    }

    return r;                                       //返回关键字k的位置(或插入位置)
}


void InsertBTNode(BTNode *&p,int i,KeyType k,BTNode *q){
//将关键字k和结点q分别插入到p->key[i+1]和p->ptr[i+1]中
    int j;
    for(j=p->keynum;j>i;j--){                       //整体后移空出一个位置
        p->key[j+1]=p->key[j];
        p->ptr[j+1]=p->ptr[j];
    }
    p->key[i+1]=k;
    p->ptr[i+1]=q;
    if(q!=NULL) 
        q->parent=p;
    p->keynum++;
}


void SplitBTNode(BTNode *&p,BTNode *&q){
//将结点p分裂成两个结点,前一半保留,后一半移入结点q
    int i;
    int s=(m+1)/2;
    q=(BTNode *)malloc(sizeof(BTNode));             //给结点q分配空间

    q->ptr[0]=p->ptr[s];                            //后一半移入结点q
    for(i=s+1;i<=m;i++){
        q->key[i-s]=p->key[i];
        q->ptr[i-s]=p->ptr[i];
    }
    q->keynum=p->keynum-s;                
    q->parent=p->parent;
    for(i=0;i<=p->keynum-s;i++)                     //修改双亲指针 
        if(q->ptr[i]!=NULL) 
            q->ptr[i]->parent=q;
    p->keynum=s-1;                                  //结点p的前一半保留,修改结点p的keynum
}


void NewRoot(BTNode *&t,KeyType k,BTNode *p,BTNode *q){
//生成新的根结点t,原p和q为子树指针
    t=(BTNode *)malloc(sizeof(BTNode));             //分配空间 
    t->keynum=1;
    t->ptr[0]=p;
    t->ptr[1]=q;
    t->key[1]=k;
    if(p!=NULL)                                     //调整结点p和结点q的双亲指针 
        p->parent=t;
    if(q!=NULL) 
        q->parent=t;
    t->parent=NULL;
}


void InsertBTree(BTree &t,int i,KeyType k,BTNode *p){
/*在树t上结点q的key[i]与key[i+1]之间插入关键字k。若引起 结点过大,则沿双亲链进行必要的结点分裂调整,使t仍是B树*/
    BTNode *q;
    int finish_tag,newroot_tag,s;                   //设定需要新结点标志和插入完成标志 
    KeyType x;
    if(p==NULL)                                     //t是空树
        NewRoot(t,k,NULL,NULL);                     //生成仅含关键字k的根结点t
    else{
        x=k;
        q=NULL;
        finish_tag=0;       
        newroot_tag=0;
        while(finish_tag==0&&newroot_tag==0){
            InsertBTNode(p,i,x,q);                  //将关键字x和结点q分别插入到p->key[i+1]和p->ptr[i+1]
            if (p->keynum<=Max) 
                finish_tag=1;                       //插入完成
            else{         
                s=(m+1)/2;
                SplitBTNode(p,q);                   //分裂结点 
                x=p->key[s];
                if(p->parent){                      //查找x的插入位置
                    p=p->parent;
                    i=SearchBTNode(p, x);
                }
                else                                //没找到x,需要新结点 
                    newroot_tag=1;
            }
        }
        if(newroot_tag==1)                          //根结点已分裂为结点p和q 
            NewRoot(t,x,p,q);                       //生成新根结点t,p和q为子树指针
    }
}


void Remove(BTNode *p,int i){
//从p结点删除key[i]和它的孩子指针ptr[i]
    int j;
    for(j=i+1;j<=p->keynum;j++){                    //前移删除key[i]和ptr[i]
        p->key[j-1]=p->key[j];
        p->ptr[j-1]=p->ptr[j];
    }
    p->keynum--;
}


void Substitution(BTNode *p,int i){
//查找被删关键字p->key[i](在非叶子结点中)的替代叶子结点(右子树中值最小的关键字) 
    BTNode *q;
    for(q=p->ptr[i];q->ptr[0]!=NULL;q=q->ptr[0]);
    p->key[i]=q->key[1];                            //复制关键字值
}


void MoveRight(BTNode *p,int i){
/*将双亲结点p中的最后一个关键字移入右结点q中 将左结点aq中的最后一个关键字移入双亲结点p中*/ 
    int j;
    BTNode *q=p->ptr[i];
    BTNode *aq=p->ptr[i-1];

    for(j=q->keynum;j>0;j--){                       //将右兄弟q中所有关键字向后移动一位
        q->key[j+1]=q->key[j];
        q->ptr[j+1]=q->ptr[j];
    }

    q->ptr[1]=q->ptr[0];                            //从双亲结点p移动关键字到右兄弟q中
    q->key[1]=p->key[i];
    q->keynum++;

    p->key[i]=aq->key[aq->keynum];                  //将左兄弟aq中最后一个关键字移动到双亲结点p中
    p->ptr[i]->ptr[0]=aq->ptr[aq->keynum];
    aq->keynum--;
}


void MoveLeft(BTNode *p,int i){
/*将双亲结点p中的第一个关键字移入左结点aq中, 将右结点q中的第一个关键字移入双亲结点p中*/ 
    int j;
    BTNode *aq=p->ptr[i-1];
    BTNode *q=p->ptr[i];

    aq->keynum++;                                   //把双亲结点p中的关键字移动到左兄弟aq中
    aq->key[aq->keynum]=p->key[i]; 
    aq->ptr[aq->keynum]=p->ptr[i]->ptr[0];

    p->key[i]=q->key[1];                            //把右兄弟q中的关键字移动到双亲节点p中
    q->ptr[0]=q->ptr[1];
    q->keynum--;

    for(j=1;j<=aq->keynum;j++){                     //将右兄弟q中所有关键字向前移动一位
        aq->key[j]=aq->key[j+1];
        aq->ptr[j]=aq->ptr[j+1];
    }
}


void Combine(BTNode *p,int i){
/*将双亲结点p、右结点q合并入左结点aq, 并调整双亲结点p中的剩余关键字的位置*/ 
    int j;
    BTNode *q=p->ptr[i];                            
    BTNode *aq=p->ptr[i-1];

    aq->keynum++;                                  //将双亲结点的关键字p->key[i]插入到左结点aq 
    aq->key[aq->keynum]=p->key[i];
    aq->ptr[aq->keynum]=q->ptr[0];

    for(j=1;j<=q->keynum;j++){                      //将右结点q中的所有关键字插入到左结点aq 
        aq->keynum++;
        aq->key[aq->keynum]=q->key[j];
        aq->ptr[aq->keynum]=q->ptr[j];
    }

    for(j=i;j<p->keynum;j++){                       //将双亲结点p中的p->key[i]后的所有关键字向前移动一位 
        p->key[j]=p->key[j+1];
        p->ptr[j]=p->ptr[j+1];
    }
    p->keynum--;                                    //修改双亲结点p的keynum值 
    free(q);                                        //释放空右结点q的空间
}


void AdjustBTree(BTNode *p,int i){
//删除结点p中的第i个关键字后,调整B树
    if(i==0)                                        //删除的是最左边关键字
        if(p->ptr[1]->keynum>Min)                   //右结点可以借
            MoveLeft(p,1);
        else                                        //右兄弟不够借 
            Combine(p,1);
    else if(i==p->keynum)                           //删除的是最右边关键字
        if(p->ptr[i-1]->keynum>Min)                 //左结点可以借 
            MoveRight(p,i);
        else                                        //左结点不够借 
            Combine(p,i);
    else if(p->ptr[i-1]->keynum>Min)                //删除关键字在中部且左结点够借 
        MoveRight(p,i);
    else if(p->ptr[i+1]->keynum>Min)                //删除关键字在中部且右结点够借 
        MoveLeft(p,i+1);
    else                                            //删除关键字在中部且左右结点都不够借
        Combine(p,i);
}


int FindBTNode(BTNode *p,KeyType k,int &i){
//反映是否在结点p中是否查找到关键字k 
    if(k<p->key[1]){                                //结点p中查找关键字k失败 
        i=0;
        return 0;
    }
    else{                                           //在p结点中查找
        i=p->keynum;
        while(k<p->key[i]&&i>1)
            i--;
        if(k==p->key[i])                            //结点p中查找关键字k成功 
            return 1;
    }
}


int BTNodeDelete(BTNode *p,KeyType k){
//在结点p中查找并删除关键字k
    int i;
    int found_tag;                                  //查找标志 
    if(p==NULL)                                     
        return 0;
    else{
        found_tag=FindBTNode(p,k,i);                //返回查找结果 
        if(found_tag==1){                           //查找成功 
            if(p->ptr[i-1]!=NULL){                  //删除的是非叶子结点
                Substitution(p,i);                  //寻找相邻关键字(右子树中最小的关键字) 
                BTNodeDelete(p->ptr[i],p->key[i]);  //执行删除操作 
            }
            else
                Remove(p,i);                        //从结点p中位置i处删除关键字
        }
        else
            found_tag=BTNodeDelete(p->ptr[i],k);    //沿孩子结点递归查找并删除关键字k
        if(p->ptr[i]!=NULL)
            if(p->ptr[i]->keynum<Min)               //删除后关键字个数小于MIN
                AdjustBTree(p,i);                   //调整B树 
        return found_tag;
    }
}


void BTreeDelete(BTree &t,KeyType k){
//构建删除框架,执行删除操作 
    BTNode *p;
    int a=BTNodeDelete(t,k);                        //删除关键字k 
    if(a==0)                                        //查找失败 
        printf(" 关键字%d不在B树中\n",k);
    else if(t->keynum==0){                          //调整 
        p=t;
        t=t->ptr[0];
        free(p);
    }
}


void DestroyBTree(BTree &t){
//递归释放B树 
    int i;  
    BTNode* p=t;  
    if(p!=NULL){                                    //B树不为空 
        for(i=0;i<=p->keynum;i++){                  //递归释放每一个结点 
            DestroyBTree(*&p->ptr[i]);  
        }  
        free(p);  
    }  
    t=NULL;  
}  

Status InitQueue(LinkList &L){
//初始化队列 
    L=(LNode*)malloc(sizeof(LNode));                //分配结点空间 
    if(L==NULL)                                     //分配失败 
        return OVERFLOW;
     L->next=NULL;
     return OK;
}


LNode* CreateNode(BTNode *p){
//新建一个结点 
    LNode *q;
    q=(LNode*)malloc(sizeof(LNode));                //分配结点空间
    if(q!=NULL){                                    //分配成功 
        q->data=p;
        q->next=NULL;
    }
   return q;
}


Status Enqueue(LNode *p,BTNode *q){ 
//元素q入队列
    if(p==NULL)                                     
        return ERROR;                               
    while(p->next!=NULL)                            //调至队列最后 
        p=p->next;
    p->next=CreateNode(q);                          //生成结点让q进入队列 
    return OK;
}


Status Dequeue(LNode *p,BTNode *&q){
//出队列,并以q返回值 
    LNode *aq;
    if(p==NULL||p->next==NULL)                      //删除位置不合理 
        return ERROR; 
    aq=p->next;                                     //修改被删结点aq的指针域
    p->next=aq->next;                               
    q=aq->data;
    free(aq);                                       //释放结点aq
    return OK;
}


Status IfEmpty(LinkList L){
//队列判空 
    if(L==NULL)                                     //队列不存在 
        return ERROR;
    if(L->next==NULL)                               //队列为空 
        return TRUE;
    return FALSE;                                   //队列非空 
}

void DestroyQueue(LinkList L){
//销毁队列 
   LinkList p;
    if(L!=NULL){
        p=L;
        L=L->next;
        free(p);                                    //逐一释放 
        DestroyQueue(L);
    }
}

Status Traverse(BTree t,LinkList L,int newline,int sum){
//用队列遍历输出B树 
    int i;
    BTree p;
    if(t!=NULL){
        printf(" [ ");
        Enqueue(L,t->ptr[0]);                       //入队 
        for(i=1;i<=t->keynum;i++){
            printf(" %d ",t->key[i]);
            Enqueue(L,t->ptr[i]);                   //子结点入队 
        }
        sum+=t->keynum+1;
        printf("]");
        if(newline==0){                             //需要另起一行 
            printf("\n");
            newline=sum-1;
            sum=0;
        }
        else
            newline--;
     }

     if(IfEmpty(L)==FALSE){                         //l不为空 
         Dequeue(L,p);                              //出队,以p返回 
         Traverse(p,L,newline,sum);                 //遍历出队结点 
     }
     return OK;
 }


Status PrintBTree(BTree t){
//输出B树 
   LinkList L;
    if(t==NULL){
        printf(" B树为空树");
        return OK;
    }
    InitQueue(L);                                   //初始化队列 
    Traverse(t,L,0,0);                              //利用队列输出 
    DestroyQueue(L);                                //销毁队列 
    return OK;
}

void Test1(){ 
    system("color 70");  
    BTNode *t=NULL;
    Result s;                                       //设定查找结果 
    int j,n=15;
    KeyType k;
    KeyType a[]={1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15};                           
    printf("创建一棵%d阶B树:\n",m);
    for(j=0;j<n;j++){                               //逐一插入元素 
        s=SearchBTree(t,a[j]);
        if(s.tag==0)
            InsertBTree(t,s.i,a[j],s.pt);
        printf(" 第%d步,插入元素%d:\n ",j+1,a[j]);
        PrintBTree(t);
    }

    printf("\n");
    printf("删除操作:\n");                          //删除操作 
    k=9;                                                        
    BTreeDelete(t,k);
    printf(" 删除%d:\n ",k);
    printf(" 删除后的B树: \n");
    PrintBTree(t);
    printf("\n");

    k=1;
    BTreeDelete(t,k);
    printf(" 删除%d:\n ",k);
    printf(" 删除后的B树: \n");
    PrintBTree(t);
    printf("\n");

    printf(" 递归释放B树\n");                       //递归释放B树
    DestroyBTree(t);                                 
    PrintBTree(t);
} 

void Test2(){
    int i,k; 
    system("color 70");
    BTree t=NULL;  
    Result s;                                       //设定查找结果 
    while(1){
    printf("此时的B树:\n");
    PrintBTree(t); 
    printf("\n");
    printf("=============Operation Table=============\n");
    printf(" 1.Init 2.Insert 3.Delete \n");
    printf(" 4.Destroy 5.Exit \n");
    printf("=========================================\n");
    printf("Enter number to choose operation:_____\b\b\b");
    scanf("%d",&i);
    switch(i){
        case 1:{
            InitBTree(t);
            printf("InitBTree successfully.\n");
            break;
        }


        case 2:{
            printf("Enter number to InsertBTree:_____\b\b\b");
            scanf("%d",&k);
            s=SearchBTree(t,k);
            InsertBTree(t,s.i,k,s.pt);
            printf("InsertBTree successfully.\n");
            break;
        }
        case 3:{
            printf("Enter number to DeleteBTree:_____\b\b\b");
            scanf("%d",&k);
            BTreeDelete(t,k);
            printf("\n");
            printf("DeleteBTree successfully.\n");
            break;
        }
        case 4:{
            DestroyBTree(t);
            break;
            printf("DestroyBTree successfully.\n");
        }
        case 5:{
            exit(-1);               
            break;
        }
    }
 }
}

int main(){
    Test2();
    return 0;
}

卡了代码量
521lines
merry christmas!

更多的查看我的个人博客:https://beatjerome.github.io

    原文作者:B树
    原文地址: https://blog.csdn.net/geek_jerome/article/details/78895289
    本文转自网络文章,转载此文章仅为分享知识,如有侵权,请联系博主进行删除。
点赞